Deddf Cyfraith yr UE a Ddargedwir: ble ydym ni nawr?

Adran 1

■ Mae Adran 1 yn gosod machlud ar gyfer is-ddeddfwriaeth sy’n deillio o’r UE a deddfwriaeth uniongyrchol yr UE a ddargedwir a restrir yn Atodlen 1 ar 31 Rhagfyr 2023 oni bai bod Gweinidogion yn eu cadw.

■ Mae adran 1(4) yn darparu opsiwn i esemptio cyfraith yr UE a ddargedwir o Atodlen 1, a thrwy hynny ei gadw rhag cael ei ddirymu ar 31 Rhagfyr 2023. Rhaid bod hyn wedi’i wneud erbyn 31 Hydref 2023 naill ai gan Weinidogion y DU neu Weinidogion Cymru, neu’r ddau yn gweithredu ar y cyd.

Adran 2

Mae adran 2 yn gosod machlud ar gyfer hawliau, pwerau, rhwymedigaethau ac ati sy’n deillio o’r UE yn adran 4 o Ddeddf yr UE (Ymadael) 2018, ac unrhyw beth sydd wedi’i gadw yn ei rhinwedd ar 31 Rhagfyr 2023.

Adran 3

Mae adran 3 yn diddymu goruchafiaeth cyfraith yr UE ar ôl diwedd 2023 ac yn cyflwyno hierarchaeth newydd mewn cyfraith ddomestig.

Adran 4

Mae adran 4 yn diddymu egwyddorion cyffredinol cyfraith yr UE ar ôl diwedd 2023. Mae'r rhain yn cynnwys sicrwydd cyfreithiol, triniaeth gyfartal, cymesuredd, parch at hawliau sylfaenol a'r egwyddor ragofalus.

Adran 5

Mae adran 5 yn ailenwi cyfraith yr UE a ddargedwir nad yw’n gosod machlud awtomatig cyntaf ar 31 Rhagfyr 2023 fel “cyfraith a gymathwyd” o 1 Ionawr 2024.

Adran 6

Mae adran 6 yn newid rôl y llysoedd fel nad ydynt bellach yn rhwym i gyfraith achosion yr UE a ddargedwir. Mewn rhai amgylchiadau, gall y Cwnsler Cyffredinol gyfeirio pwyntiau cyfreithiol ar achosion o gyfraith yr UE a ddargedwir o fewn chwe mis, a all arwain yn y pen draw at glywed yr achos gan y Goruchaf Lys. Gall y Cwnsler Cyffredinol hefyd ddod yn barti i achosion sy’n ymwneud ag ystyr neu effaith deddfwriaeth Gymreig.

Adran 7

Mae adran 7 yn caniatáu i gyfraith ddomestig gael ei darllen a’i rhoi ar waith fel ei bod yn gydnaws â chyfraith uniongyrchol yr UE a ddargedwir. Daw’r pŵer hwn i ben ar 23 Mehefin 2026.

Adran 8

Mae adran 8 yn ei gwneud yn ofynnol i lysoedd a thribiwnlysoedd gyhoeddi gorchmynion anghydnawsedd pan fyddant yn penderfynu bod darpariaeth cyfraith uniongyrchol yr UE a ddargedwir yn anghydnaws â chyfraith ddomestig, neu os oedd cyfraith ddomestig yn anghydnaws â chyfraith uniongyrchol yr UE a ddargedwir a bod rheoliadau adran 7 wedi’u gwneud. Mae adran 7 yn caniatáu i gyfraith ddomestig gael ei darllen a’i rhoi ar waith fel ei bod yn gydnaws â chyfraith uniongyrchol yr UE a ddargedwir.

Adran 9

Mae adran 9 yn addasu'r gweithdrefnau sy'n gymwys wrth ddiwygio cyfraith yr UE a ddargedwir o dan Ddeddf yr UE (Ymadael) 2018. O ganlyniad, bydd yn dod yn haws diwygio rhai categorïau o gyfraith yr UE a ddargedwir.

Adran 10

Mae adran 10 yn diwygio Deddf yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael) 2018 mewn perthynas â gofynion gweithdrefnol ar gyfer offerynnau statudol.

Adran 11

Mae adran 11 yn rhoi pwerau i Weinidogion y DU neu Weinidogion Cymru sy’n gweithredu ar eu pen eu hunain neu ar y cyd i ailddatgan unrhyw is-ddeddfwriaeth yr UE a ddargedwir cyn diwedd 2023.

Adran 12

Mae adran 12 yn dyblygu adran 11 fel y gall un o Weinidogion y DU neu Gymru sy’n gweithredu ar ei ben ei hun neu ar y cyd ailddatgan is-ddeddfwriaeth a gymathwyd neu atgynhyrchu hawliau, pwerau, rhwymedigaethau’r UE a ddargedwir ac ati sydd wedi’u machlud cyn 23 Mehefin 2026.

Adran 13

Mae adran 13 yn gwneud darpariaethau cyffredinol ynghylch adrannau 11 a 12.

Adran 14

Mae adran 14 yn bŵer eang sy’n caniatáu i Weinidogion y DU neu Gymru, sy’n gweithredu ar eu pen eu hunain neu ar y cyd:

■ ddirymu is-ddeddfwriaeth yr UE a ddargedwir heb ei disodli

■ ddirymu is-ddeddfwriaeth yr UE a ddargedwir i gyflawni’r un amcanion neu rai tebyg, neu

■ roi trefniadau amgen yn ei lle,

Rhaid i Weinidogion beidio â chynyddu'r baich rheoleiddiol wrth ddirymu neu ddisodli cyfraith yr UE a ddargedwir o dan yr adran hwn. Daw’r pwerau hyn i ben ar 23 Mehefin 2026.

Adran 15

Mae adran 15 yn caniatáu i Weinidogion y DU neu Weinidogion Cymru, gan weithredu ar eu pen eu hunain neu ar y cyd, addasu is-ddeddfwriaeth yr UE a ddargedwir ac is-ddeddfwriaeth a gymathwyd, ystyried newidiadau technolegol neu ddatblygiadau mewn dealltwriaeth wyddonol.

Adran 16

Mae adran 16 yn diwygio Deddf Diwygio Deddfwriaethol a Rheoleiddiol 2006 i gynnwys deddfwriaeth uniongyrchol yr UE a ddargedwir. Mae’r Ddeddf yn caniatáu i Weinidogion y DU ddileu a lleihau beichiau. Mae ‘baich’ yn cynnwys unrhyw un o’r canlynol: cost ariannol, anghyfleustra gweinyddol, rhwystr i effeithlonrwydd, cynhyrchiant neu broffidioldeb, neu gosb, troseddol neu fel arall, sy'n effeithio ar gyflawni unrhyw weithgaredd cyfreithlon.

Adran 17

Mae adran 17 o’r Ddeddf yn gosod dyletswydd ar Lywodraeth y DU i lunio adroddiadau ar y Ddeddf sy’n cwmpasu cyfnodau chwe mis ac yn rhoi gofynion ar gyfer yr hyn y dylai’r adroddiad ei gynnwys. Rhaid i bob adroddiad ddarparu:

■ Crynodeb o’r dangosfwrdd cyfraith yr UE a ddargedwir wedi'i ddiweddaru;

■ Diweddariad cynnydd ar ddirymu a diwygio cyfraith yr UE a ddargedwir yn y cyfnod adrodd;

■ Cynllun ar gyfer dirymu a diwygio cyfraith yr UE a ddargedwir mewn cyfnodau adrodd dilynol, gan gynnwys rhestr o ddarpariaethau.

Adran 18

Mae adran 18 yn diddymu'r Targed Effaith Busnes fel rhan o ddiwygiadau rheoleiddiol eraill. Nid yw'r Targed Effaith Busnes yn gymwys i ddarpariaethau rheoleiddiol mewn meysydd datganoledig.

Adran 19

Mae adran 19 yn rhoi pwerau i Weinidogion y DU wneud rheoliadau o ganlyniad i’r Ddeddf fel y maent yn ei ystyried yn briodol, sy’n cynnwys y pŵer i addasu unrhyw ddeddfiad.

Adran 20

Mae adran 20 yn egluro cwmpas y pwerau ar gyfer gwneud rheoliadau yn y Bil, ac yn cyflwyno Atodlenni 4 a 5 i’r Ddeddf.

Adran 21

Mae adran 21 yn diffinio’r termau a ddefnyddir yn y Ddeddf.

Adran 22

Mae adran 22 yn nodi pryd y daw pob adran o’r Ddeddf i rym.

Adran 23

Mae adran 23 yn datgan teitl llawn y Ddeddf ac yn cadarnhau ei fod yn gymwys i Gymru, Lloegr, yr Alban a Gogledd Iwerddon.

Atodlen 1

Mae Atodlen 1 yn rhestru cyfraith yr UE a ddargedwir i’w dirymu ar 31 Rhagfyr 2023 ac yn rhestru cyfraith uniongyrchol yr UE a ddargedwir.

Atodlen 2

Mae Atodlen 2 yn newid cyfeiriadau yn y ddeddfwriaeth a restrir o ‘gyfraith uniongyrchol yr UE a ddargedwir’ at ‘gyfraith a gymathwyd’, gan gynnwys at Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006 a Deddf Deddfwriaeth (Cymru) 2019.

Atodlen 3

Mae Atodlen 3 yn gwneud diwygiadau canlyniadol i adran 9, gan gynnwys diwygio’r weithdrefn seneddol ar gyfer cyfraith benodol yr UE a ddargedwir.

Atodlen 4

Mae Atodlen 4 yn amlinellu cyfyngiadau ar Weinidogion datganoledig, i’r graddau na chânt wneud darpariaeth y tu allan i gymhwysedd datganoledig.

Atodlen 5

Mae Atodlen 5 yn gosod gweithdrefnau ar gyfer y pwerau ar gyfer gwneud rheoliadau yn y Ddeddf, gan gynnwys darparu rôl sifftio i un o bwyllgorau’r Senedd. Y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad yw’r pwyllgor hwn.